Co odstrasza kleszcze i jak się przed nimi chronić?

Kleszcze są powszechnie występującymi pasożytami, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Przenoszą wiele chorób zakaźnych, w tym borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Sprawdź więc co zrobić, aby uchronić się przed kleszczami, nie rezygnując z letniego wypoczynku na łonie natury.

W 2022 r. w Polsce zarejestrowano ponad 17 tys zachorowań na boreliozę – choroby przenoszonej przez kleszcze. To więcej niż w roku poprzednim o blisko 5 tys.

Borelioza może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. Bakterie Borrelia mogą atakować różne układy i narządy w organizmie, w tym układ nerwowy, stawy, serce i skórę. Nieleczona borelioza może prowadzić do powikłań neurologicznych, takich jak zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowych czy neuropatie.

Wczesna diagnoza boreliozy i leczenie antybiotykami mogą pomóc zapobiec powikłaniom i ograniczeniu długotrwałych skutków tej choroby.

Pierwszym objawem jest tzw. rumień wędrujący – rozległe zaczerwienienie, pojawiające się zwykle w miejscu ugryzienia. Jednak nie zawsze jest on obecny lub łatwo dostrzegalny. Dlatego wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że zostali ugryzieni przez kleszcza. Późniejsze stadia boreliozy są niestety trudne do zdiagnozowania, dają bowiem objawy charakterystyczne również dla innych chorób. Dlatego tak ważne jest, aby maksymalnie uchronić się przed kontaktem z kleszczami.

Gdzie najczęściej żerują kleszcze?

Kleszcze są często obecne w lasach, zarówno wśród niskiej roślinności, jak i w gęstych partiach leśnych. W trawie, mchach, liściach i innych roślinach znajdują odpowiednie środowisko do przetrwania i oczekiwania na żywiciela.

Kleszcze można spotkać także na trawnikach, polach, łąkach, ogrodach, parkach i innych terenach zielonych, szczególnie jeśli roślinność jest wysoka i wilgotna.

Chociaż kleszcze są bardziej powszechne na obszarach wiejskich i leśnych, mogą również występować w obszarach podmiejskich i miejskich. Mogą znajdować się w parkach, ogrodach, terenach rekreacyjnych, przydomowych ogródkach czy nawet na krzakach wzdłuż chodników.

Warto zauważyć, że kleszcze są bardziej aktywne w okresie ciepłym, zazwyczaj od wiosny do jesieni, gdy temperatura i wilgotność są sprzyjające dla ich rozwoju i aktywności. Dlatego też, podczas tych okresów, szczególnie należy zachować ostrożność podczas przebywania na terenach, gdzie kleszcze są powszechne.

Jak chronić się przed kleszczami?

Chronienie się przed kleszczami jest kluczowe, aby zmniejszyć ryzyko ugryzienia i przeniesienia chorób przez te pasożyty.

Oto kilka skutecznych sposobów na ochronę przed kleszczami:

Noś odpowiednią odzież. Kiedy wyruszasz na spacery lub wędrówki w obszarach, gdzie mogą być kleszcze, warto nosić długie spodnie, długie rękawy i wysokie buty, aby ograniczyć ekspozycję skóry.

Stosuj środki odstraszające.Skutecznym sposobem na odstraszenie kleszczy jest stosowanie środków odstraszających na skórę i odzież. Preparaty zawierające substancje takie jak DEET, icaridin czy olejek eukaliptusowy są powszechnie dostępne i efektywne.

Regularnie sprawdzaj ciało. Po powrocie z obszarów, gdzie mogły występować kleszcze, ważne jest dokładne sprawdzenie ciała pod kątem obecności tych pasożytów. Należy zwrócić szczególną uwagę na skórę, włosy, pachwiny, pachy oraz fałdy skórne.

Preparaty na kleszcze – co zawierają? Które są najlepsze?

Na rynku dostępne są różne preparaty na kleszcze. Najpopularniejsze substancje czynne w środkach odstraszających to DEET (N,N-dietylotoluamid), icaridin (picaridin), olejek eukaliptusowy oraz olejek cytrynowy. Każda z tych substancji ma udowodnione działanie.

Preparaty na kleszcze różnią się również pod względem formy, w jakiej są dostępne, takiej jak spray, żel lub krem. Wybór odpowiedniego preparatu zależy w dużej mierze od preferencji.

Ważne jest, aby stosować preparaty zgodnie z zaleceniami producenta i unikać stosowania na uszkodzoną skórę oraz wrażliwe obszary, takie jak twarz czy dłonie. Po powrocie do domu zaleca się zmycie środka odstraszającego z ciała.

Preparaty na kleszcze dla dzieci

Przy stosowaniu środków odstraszających na kleszcze u dzieci należy zachować ostrożność i stosować się do zaleceń producenta. Niektóre składniki mogą być zbyt silne dla delikatnej skóry dzieci, dlatego warto wybierać produkty przeznaczone specjalnie dla dzieci, które są łagodniejsze, a jednocześnie skuteczne.

Pamiętaj, że preparaty na kleszcze nie są zalecane dla niemowląt poniżej 2 miesiąca życia. W przypadku dzieci w wieku 2-12 miesięcy, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Ważne jest również, aby dokładnie przeczytać etykietę produktu i postępować zgodnie z zaleceniami dotyczącymi wieku i sposobu aplikacji.

Podsumowanie

Odpowiednia ochrona przed kleszczami jest kluczowa dla zmniejszenia ryzyka ugryzień i przeniesienia chorób przez te pasożyty. Stosowanie środków odstraszających, noszenie odpowiedniej odzieży oraz regularne sprawdzanie ciała są skutecznymi sposobami na ochronę przed kleszczami. Ważne jest również wybieranie preparatów odpowiednich dla wieku i potrzeb, a także stosowanie ich zgodnie z zaleceniami producenta.

Pamiętaj, że w przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów po ugryzieniu kleszcza, należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ niektóre choroby przenoszone przez kleszcze wymagają natychmiastowego leczenia.